Si tà menaxhoni stresin nà jetÃn tuaj: njà ese psikologjike
Stresi Ãshtà njà reagim normal i trupit dhe mendjes ndaj situatave tà vÃshtira ose sfiduese. Stresi mund tà ketà njà rol pozitiv nà jetÃn tonÃ, duke na motivuar dhe duke na ndihmuar tà pÃrshtatem me ndryshimet. Por kur stresi bÃhet i tepÃrt ose i vazhdueshÃm, mund tà ketà njà ndikim negativ nà shÃndetin fizik dhe mendor.
Si të menaxhoni stresin në jetën tuaj: një ese psikologjike
Njà ese psikologjike pÃr menaxhimin e stresit do tà shpjegojà se Ãfarà Ãshtà stresi, si e perceptojmà dhe si e shprehim atÃ, cilat janà burimet kryesore tà stresit nà jetÃn tonÃ, si ndikon stresi nà funksionimin tonà psikologjik dhe fiziologjik, dhe Ãfarà mund tà bÃjmà pÃr tà reduktuar ose pÃrballuar stresin nà mÃnyrà efektive.
Ãfarà Ãshtà stresi?
Stresi Ãshtà njà term qà pÃrdoret pÃr tà pÃrshkruar njà sÃrà reagimesh qà ndodhin kur jemi pÃrballur me njà kÃrkesà ose sfidà qà tejkalon aftÃsità tona pÃr t'i pÃrgjigjur. Kjo kÃrkesà mund tà jetà e brendshme (si njà objektiv personal ose njà konflikt emocional) ose e jashtme (si njà situatà sociale ose njà ngjarje e papritur). Kur kjo ndodh, trupi ynà aktivizon njà sistem tà quajtur \"reagim ndaj stresit\" ose \"reagim lufto-o-fle\", qà pÃrfshin njà sÃrà ndryshimesh hormonale dhe nervore qà na pÃrgatisin pÃr t'u mbrojtur ose t'u shmangur rrezikut.
Reagimi ndaj stresit ka dy faza kryesore: faza e alarmimit dhe faza e rezistencÃs. Nà fazÃn e alarmimit, trupi ynà prodhon hormone si adrenalina dhe kortizoli, qà rrisin ritmin kardia
Ritmi kardiaq, presioni i gjakut, frymÃmarrja dhe nivelit tà sheqerit nà gjak. KÃto ndryshime na ndihmojnà tà reagojmà shpejt dhe tà jemi mà tà vÃmendshÃm dhe tà fuqishÃm. Nà fazÃn e rezistencÃs, trupi ynà pÃrpiqet tà rikthejà ekuilibrin dhe tà pÃrshtatet me situatÃn stresuese. Nà kÃtà fazÃ, mund tà ndihemi tà lodhur, tà irrituar, tà shqetÃsuar ose tà depresionuar. NÃse stresi zgjat pÃr njà kohà tà gjatà ose Ãshtà shumà i fortÃ, mund tà arrijmà nà njà fazà tà quajtur shterim, ku trupi ynà nuk mund tà mbajà dot mà reagimin ndaj stresit dhe fillon tà dÃmtohet.
Si e perceptojmà dhe e shprehim stresin?
Stresi nuk Ãshtà njà gjendje objektive qà mund tà matet me njà instrument. Stresi Ãshtà njà pÃrvojà subjektive qà varet nga mÃnyra se si interpretojmà dhe vlerÃsojmà situatat qà na ndodhin. Njà situatà qà mund t'i duket stresuese njÃr
njÃrit, mund t'i duket neutrale ose madje pozitive njà tjetri. Kjo varet nga faktorà tà ndryshÃm si personaliteti, kultura, vlerat, besimet, pritjet, pÃrvojat e mÃparshme dhe aftÃsità e zgjidhjes sà problemeve. PÃr shembull, njà person qà ka njà personalitet tà hapur dhe tà lirshÃm mund tà gjejà stresuese njà situatà qà kÃrkon shumà rregulla dhe disiplinÃ, ndÃrsa njà person qà ka njà personalitet tà organizuar dhe tà pÃrgjegjshÃm mund ta gjejà kÃtà situatà motivuese dhe sfiduese.
Stresi mund tà shprehet nà mÃnyra tà ndryshme nà nivelin emocional, kognitiv, fizik dhe sjellÃs. Nà nivelin emocional, stresi mund tà shkaktojà ndjenja si frikÃ, zemÃrim, trishtim, faj, turp ose ankth. Nà nivelin kognitiv, stresi mund tà ndikojà nà aftÃsinà tonà pÃr tà menduar qartÃ, pÃr tà kujtuar informacione, pÃr tà marrà vendime ose pÃr tà kritikuar veten. Nà nivelin fizik, stresi mund tà shkaktojà simptoma si dhimbje koke, tension muskujsh, ulje apo rritje oreksi, probleme gjumi ose dobÃsi imunitare. Nà nivelin sjellÃs, stresi mund tà ndikojà nà marrÃdhÃniet tona me tà tjerÃt, duke na bÃrà m 04f6b60f66